Bir nesneyi ses, su, nem, sıcak ve soğuğa karşı korumak için alınan önlemlere yalıtım, tecrit, başka bir ifade ile de izolasyon denilmektedir. Yapıların iç ve dış etkilerden korunabilmesi ancak yalıtımla mümkün olabilmektedir.
Tekniğine uygun olarak yapılmış yalıtım uygulamaları, binada oturanlara güvenli, gürültüden uzak, çağdaş ve sağlıklı, mal ve can emniyeti açısından daha güvenli bir ortam sağlar. Isı,ses,su,yangın yalıtımı uygulamaları, enerji tasarrufu, hava kirliliği, konforlu bir yaşam, gürültüsüz sağlıklı mekanlar ve sürdürülebilir geleceğimiz için bir zorunluluktur. Yalıtımlı binalarda yalıtımsız binalara göre %30 ila %50 daha az enerji kullanmaktadır, bu da hem bireysel hem de ülke ekonomisine katkı anlamına gelir.
Isı Yalıtımı : Isı yalıtımı binalarda ve tesisatlarda kullanılmaktadır,ısı yalıtım uygulamaları ile binanın ömrünü uzatmak, insanlara sağlıklı, konforlu mekanlar sunabilmek ve bina kullanım aşamasında yakıt ve soğutma giderlerinde büyük kazanım sağlamak mümkündür. Mantolama uygulaması ısı yalıtımının bir çeşitidir.
Faydaları : Enerji tasarrufu sağlar, çevre kirliliğini önler, ısı konforu sağlar
Su Yalıtımı : Binalarda su yalıtımı suyun ya da nemin binanın bir kısmına veya kapladığı alana zarar vermesini engellemek için yapılır. Bina temeline, çatılara, duvarlara ve bina çevresine uygulanabilir.Su yalıtımı yapılmayan binalarda temelden gelen su sebebi ile bina korozyona uğrar bu da yapının direncini azaltır, olası bir depremde yıkılma riski artar.
Ses Yalıtımı : Ses izolasyonu gürültünün insan üzerindeki etkilerini en aza indirmek için alınan önlemlerin tamamıdır. Makine,ekipman,tesisat ve duvarlara, ses yalıtım malzemeleri ile uygulanabilir.
Tesisat Yalıtımı : Tesisat izolasyonu Isıtma ve soğutma amaçlı yapılan tüm tesisatlardan istenilen verimin alınabilmesi için tesisat yalıtımı yapılmalıdır.İleri teknoloji kullanılarak yapılan binalar hariç diğer binalarda tesisat yalıtımına gerekli hassasiyet gösterilmemektedir. Ülkemizde fazla önemsenmeyen fakat yapılası gerekli olan tesisat yalıtımı da hem enerji tasarrufu sağlar, hem de tesisat borularının korozyona uğramasını engeller.
Yangın Yalıtımı : Yangın kontrolden çıkmış bir yanma olayıdır, yangın yalıtımı yangının çıkmasını önleyecek veya yapıya hiçbir zaman zarar vermeyecek bir çözüm olarak düşünülmemelidir, yangından korunmak ise yangın çıkmasını kesinlikle önleyebileceği anlamına gelmez, çıkan yangını söndürmek ve belli bir süre kazanarak bu yangından en az zararla kurtulmaya çalışmak ya yangından korunmaktır. Yangın yalıtımı da, yüksek binaların inşaatının hızla artmasından sonra önemli bir yalıtım uygulaması haline gelmiştir, yalıtımda kullanılacak malzemeler TS ve Uluslar arası standartlara uygun olmalıdır.
Çoğu ülkede, ısıtma ve soğutma işi için oldukça büyük miktarda enerji yani para harcanmaktadır. Evler ve binalar verimli ve doğru bir şekilde yalıtıldığında:
- Enerji verimi artacak ve parasal olarak tasarruf sağlanacaktır.
- Yalıtımın korunması için, ekstra bir güç ve maliyete gerek yoktur, kalıcıdır ve genelde bakım gerektirmez.
- Konforu arttırır. Bina boyunca, sıcaklık dağılımı daha homojen olur.
- Yalıtım, dışardan gelen gürültüyü emdiği için, ses yalıtımı da sağlar.
- Genel bir kazanç olarak da, yalıtım sayesinde ısınma amacı ile yakılan yakıttan çevreye zararlı olan atık gaz geçişi azalmış olur.
Isı kaybı olduğu için, ısıtma ve soğutma maliyetleri yükselir. Yalıtımsız duvarların içinde difüzyon meydana gelir, duvarlarda terleme sonucu küflenme ve siyah lekeler oluşur, duvar boyasında ve sıvasında dökülmeler meydana gelir. Isı dağılımı dengesiz olacağı için, dış duvarlar ve pencereye yakın yerler soğuk, iç taraflar sıcak olur, yaz aylarında soğutma için kullanılan soğutma sistemleri işlevini tam anlamıyla yerine getiremeyeceği için daha fazla çalıştırılır bu da yaz nezlesi ve diğer hastalıklara sebep olur.
Kış aylarında, taban altı ve tavan aralarında çiğlenme ve donmuş yüzeyler oluşur.
Yaz aylarında, tavan arası son derece sıcak ve bunaltıcı olur.
Yalıtımın mutlaka tüm bina ihtiyacı gözönünde bulundurularak yapılması gereklidir. Sadece yaşam mekanlarının yalıtımı, tavan ve taban yalıtımı olmadan doğru yalıtım şekli değildir. Bina ısısının sürekliliğini koruyabilmek için mutlaka ısı kaybı olan tüm alanların saptanması ve yalıtımda göz önünde bulundurulması gereklidir.
Enerji verimliliği kanunu ısı yalıtımını zorunlu tutmuştur. 2011 yılında yürürlüğe giren binalarda enerji performansı yönetmeliğinde, enerji kimlik belgesinin, yeni binalarda yapım aşamasında, eski binalarda ise 2017 yılına kadar alınmasını zorunlu hale getirmiştir.
Binalarda kullanılan ısı yalıtım malzemeleri ve ürün standartları:
Seramik yünü, TS EN 13161
Cam yünü, TS EN 13162
Taş yünü, TS EN 13162
Genleştirilmiş (Expanded) Polistiren (EPS), TS EN 13163
Ekstrüzyonla Üretilen (Ekstrüde) Polistiren (XPS), TS EN 13164
Poliüretan (PUR), TS EN 13165
Fenol Köpüğü, TS EN 13166
Cam Köpüğü, TS EN 13167
Mantolama, TS EN 13167
Çift Cam, TS EN 13168
Ahşap Lifli Levhalar, TS EN 13169
Genleştirilmiş Perlit (EPB), TS EN 13170
Genleştirilmiş Mantar(ICB) TS EN 13171
Tesisatlarda kullanılan ısı yalıtım malzemeleri ve standartları:
Camyünü, prEN 14303
Taşyünü, prEN 14303
Elastomerik Kauçuk (FEF) prEN 14304
Cam Köpüğü (CG) prEN 14305
Kalsiyum Silikat (CS) prEN 14306
Ekstrüde Polistiren (XPS) prEN 14307
Poliüretan (PUR / PIR) prEN 14308
Ekspande Polistiren (EPS), prEN 14309
Polietilen Köpük (PEF), prEN 14314
Fenolik Köpük prEN 14315